Otępienie i choroba Alzheimera
Otępienie to jednostka chorobowa określona przez zaburzenia poznawcze (więcej patrz rozdział zaburzenia poznawcze), których nasilenie jest na tyle duże, że wpływa na codzienne funkcjonowanie człowieka, w tym na jego aktywność społeczną i zawodową.
Kryterium rozpoznania otępienia będą zawsze zaburzenia pamięci.
I niemal zawsze do zaburzeń pamięci stopniowo dołączą się:
- zaburzenia rytmów dobowych,
- zaburzenia zachowania,
- zaburzenia nastroju,
- lęk,
- nierzadko zaburzenia psychotyczne (urojenia, omamy).
I to właśnie te objawy mogą być najbardziej dokuczliwe zarówno dla samego chorego, jak i dla jego opiekunów.
Otępienie jest związane z wiekiem i choć może pojawić się wcześniej, to po 65 r.ż. jego częstość zdecydowanie wzrasta, a prawdopodobieństwo zachorowania podwaja się co 5 lat. Co, przy starzejącym się społeczeństwie i wydłużającym życiu człowieka oznacza, że w naszym otoczeniu najprawdopodobniej każdy wcześniej czy później zetknie się z osobą z otępieniem.
Otępienie czasem jest odwracalne. Dlatego w początkowej fazie badania konieczna jest diagnostyka różnicowa i leczenie przyczynowe. Możemy o nim myśleć, kiedy objawy chorobowe pojawiają się nagle.
Większość otępień ma przebieg postępujący i nieodwracalny, a leczenie, którym dysponujemy jedynie spowalnia przebieg choroby.
Czy zatem można zapobiegać wystąpieniu otępienia?
Okazuje się że tak!
Aż o 28,2 % można zmniejszyć liczbę przypadków choroby Alzheimera modyfikując poniższe czynniki ryzyka:
- Brak aktywności fizycznej,
- Depresja,
- Nadciśnienie i otyłość w wieku średnim,
- Palenie tytoniu,
- Cukrzyca,
- Niski poziom edukacji formalnej.
Wieloletnie obserwacje wskazują, że najrzadziej zapadają na otępienie osoby, które:
- Są aktywne fizycznie – regularnie, najlepiej 5x w tygodniu, w sposób dostosowany do wieku i możliwości,
- Przyjmują odpowiednią ilość płynów – 1,5 do 2 litrów napojów obojętnych, np. woda,
- Utrzymują prawidłową masę ciała,
- Spożywają pokarmy obfitujące w oleje omega 3 i omega 6 we właściwych proporcjach (olej lniany, rzepakowy, oliwa z oliwek), orzechy, produkty zawierające kurkuminę i pieprz, duże ilości kolorowych warzyw, itd.
- Aktywnie angażują się w twórczą pracę umysłową.
W związku z tym, że główną przyczyną otępienia i w naszym kraju i na świecie jest Choroba Alzheimera poświęcimy jej osobny akapit w tym rozdziale.
Charakterystyczne cechy otępienia alzheimerowskiego we wczesnym stadium choroby to:
- dominacja zaburzeń pamięci świeżej (dotyczącej wydarzeń z ostatnich minut, godzin),
- trudności ze znalezieniem pojedynczych słów,
- początkowo niewielkie zaburzenia wzrokowo-przestrzenne takie jak np. niemożność znalezienie przedmiotów będących w zasięgu wzroku pomimo prawidłowej ostrości widzenia, trudności w posługiwaniu się prostymi narzędziami,
- trudności w planowaniu,
- błędy w zarządzaniu finansami, zakupach, które wcześniej nie występowały.
Choć choroba Alzheimera wiąże się z postępującym upośledzeniem pamięci świeżej oraz stopniowo dołączającymi się zaburzeniami zachowania, objawami psychotycznymi i innymi, to warto mieć na uwadze, że wczesna diagnoza i włączenie odpowiedniego leczenia opóźnia postęp choroby oraz redukuje nasilenie wielu objawów dezorganizujących życie chorego i opiekunów.
Zapraszamy na badanie funkcji poznawczych i diagnostykę otępienia. Tel. 782 983 988.